Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng vào thị trường quốc tế, thủy sản trở thành một trong những ngành xuất khẩu chủ lực, đóng góp quan trọng vào kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Những mặt hàng thủy sản nổi bật như tôm, cá tra, cá ngừ, mực và bạch tuộc không chỉ đem lại nguồn thu nhập lớn mà còn khẳng định chất lượng sản phẩm Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển bền vững ngành thủy sản xuất khẩu, công tác kiểm nghiệm sản phẩm và tuân thủ các quy định về chất lượng, an toàn thực phẩm là vô cùng quan trọng.
- Vai trò của công tác kiểm nghiệm trong xuất khẩu thủy sản
Kiểm nghiệm sản phẩm thủy sản là quy trình nhằm đảm bảo các sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm và các yêu cầu khắt khe của các thị trường xuất khẩu. Mỗi quốc gia có những tiêu chuẩn khác nhau về hàm lượng hóa chất, dư lượng kháng sinh, kim loại nặng, và các chỉ tiêu vi sinh vật. Vì vậy, công tác kiểm nghiệm giúp:
- Đảm bảo chất lượng sản phẩm: Các sản phẩm thủy sản như tôm, cá tra, cá ngừ, mực và bạch tuộc phải được kiểm nghiệm kỹ lưỡng để tránh các vấn đề như dư lượng kháng sinh, hóa chất bảo quản, vi sinh vật gây bệnh. Điều này không chỉ bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng mà còn duy trì uy tín của sản phẩm Việt Nam trên thế giới.
- Tuân thủ các yêu cầu quốc tế: Mỗi thị trường xuất khẩu, đặc biệt là các thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản, đều có các quy định rất nghiêm ngặt về chất lượng sản phẩm. Việc kiểm nghiệm các chỉ tiêu chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế giúp sản phẩm Việt Nam đáp ứng được các yêu cầu này, từ đó mở rộng thị trường và duy trì được thị phần xuất khẩu.
- Tăng cường tính cạnh tranh của sản phẩm: Các sản phẩm thủy sản đạt tiêu chuẩn quốc tế không chỉ tạo sự tin tưởng cho người tiêu dùng mà còn giúp các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
- Các quy định về kiểm nghiệm và chất lượng thủy sản xuất khẩu
Để đảm bảo việc xuất khẩu thủy sản diễn ra thuận lợi, các sản phẩm phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt của các cơ quan chức năng và thị trường nhập khẩu. Các quy định này bao gồm:
- Quy định về kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm: Ở Việt Nam, Cục Quản lý Chất lượng Nông Lâm Sản và Thủy Sản (Nafiqad) là cơ quan chịu trách nhiệm chính về việc kiểm tra, cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm cho các sản phẩm thủy sản xuất khẩu. Các tiêu chuẩn kiểm nghiệm này bao gồm kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh, các chỉ tiêu hóa học và vi sinh vật.
- Quy định về kiểm soát chất lượng tại các thị trường xuất khẩu: Tùy vào yêu cầu của từng thị trường, sản phẩm thủy sản sẽ được kiểm tra các yếu tố khác nhau. Ví dụ, thị trường EU yêu cầu kiểm tra dư lượng kim loại nặng, trong khi Mỹ lại chú trọng đến hàm lượng hóa chất và các chỉ tiêu vi sinh vật. Các doanh nghiệp xuất khẩu cần cập nhật và tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn này để tránh tình trạng bị từ chối nhập khẩu hoặc bị phạt nặng.
- Quy định về truy xuất nguồn gốc: Các thị trường quốc tế ngày càng yêu cầu truy xuất được nguồn gốc rõ ràng của sản phẩm, từ quá trình nuôi trồng, đánh bắt, chế biến cho đến vận chuyển. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch và an toàn của sản phẩm. Các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam cần phải xây dựng hệ thống quản lý và chứng nhận nguồn gốc xuất xứ để đáp ứng yêu cầu này.
